Trộm vía là một từ được sử dụng rất phổ biến để khen trẻ con, đặc biệt là những tỉnh thuộc miền Bắc. Nhiều người chỉ biết dùng theo mọi người mà không thực sự biết ý nghĩa của trộm vía là gì? Nó có ý nghĩa như nào? Và tại sao nó lại được dùng để khen trẻ con mà không phải từ khác. Tất cả sẽ có trong bài viết này của nhà hàng Sen Hồ Tây, cùng tham khảo để biết nhé.
Mục Lục Bài Viết
Trộm vía là gì?
Trộm vía là một tính từ được dùng với mục đích là để khen những đứa trẻ với hàm ý muốn nói những đứa bé đó đẹp đẽ, bụ bẫm, ngoan hiền là do các đấng thần linh, tổ tiên phù hộ. Trộm vía là lối nói mang màu sắc tâm linh đậm nét văn hóa Á Đông nói chung và hồn sắc của văn hóa Việt nói riêng.
Trong cuộc sống hàng ngày chúng ta vẫn thường nghe thấy ông bà, cô bác khen những đứa trẻ nhà hàng xóm những câu dạng như: Trộm vía, em bé bụ bẫm quá, Trộm vía cháu ngoan quá vậy
Từ xa xưa, ông bà ta đã có những quan niệm giúp tránh những điều xấu như đặt tên con bằng những cái tên xấu để tránh sự chú ý của ma quỷ. Bên cạnh việc đặt tên chúng ta còn thường xuyên khen các bé bằng những cụm từ bắt đầu bằng Trộm vía.
Trộm vía thường được sử dụng ở đầu câu khi muốn khen một đứa trẻ để tránh cho lời khen khỏi trở thành điềm gở.
Nguồn gốc của từ trộm vía
Nguồn gốc của câu nói này là do người xưa quan niệm con trai có ba hồn bảy vía, còn con gái thì có ba hồn chín vía.
Vía ở đây là năng lượng tinh thần mà nhờ năng lượng đó mà con người ta có thể sống được một cách khỏe mạnh.
Khi một vía nào đó bị phạm, nó sẽ khiến cho cơ thể bị đau yếu, người Việt tin rằng những tác động bên ngoài vào mắt, mũi miệng lưỡi khiến cho vía bị lay động và có thể dẫn tới bệnh tật.
Do đó trộm vía coi như một lời xin phép đối với thần linh, xin thần thánh cho trẻ luôn khỏe mạnh.
Các cụ ta cũng quan niệm rằng có kiêng có lành. Đối với trẻ em, vía trẻ con còn yếu, cần được bảo vệ, giữ gìn nên trước khi khen trẻ nhỏ, người lớn cần phải xin phép thần linh trước. Đây cũng được coi như là một lời xin phép bởi ngộ nhỡ một người có vía dữ dằn khen bé chẳng hạn sẽ át vía của bé làm cho bé sợ hãi và quấy khóc.
Có người thì lại giải thích là do ma quỉ hay ghen ghét với con người nên thỉnh thoảng lại đến quấy phá những đứa trẻ ngoan. Chính vì thế, ngày xưa mọi người thường đặt tên cho con thật xấu để ma quỉ đỡ nhòm ngó và dễ nuôi hơn.
Tại sao người ta hay nói Trộm vía?
Sở dĩ mọi người nói trộm vía mà không nói trộm bóng, trộm hình, trộm hồn, trộm phách là do con người ở giới tính khác nhau có các vía khác nhau.
Theo quan niệm của tổ tiên để lại thì nếu khi khen những đứa trẻ mà không thêm từ trộm vía thì lời khen đó sẽ phản tác dụng, đứa bé được khen có thể không còn xinh xắn, khỏe đẹp như trước nữa.
Theo quan điểm của nhà nghiên cứu Nguyễn Hùng Vĩ thì sở dĩ chúng ta dùng từ trộm vía chứ không phải trộm hồn vì chữ hồn và vía là một cách đọc từ hồn phách trong tiếng Hán cổ.
Trong phần hồn có sự linh thiêng còn phách là tinh khí mà trong tiếng Hán phách chuyển âm sang có nghĩa là vía. Từ đây chúng ta không những hiểu trộm vía là gì? mà còn biết thêm tại sao lại là trộm vía mà không phải là trộm hồn.
Tác giả bài viết này cho rằng việc sử dụng cụm từ trộm vía kết hợp với hậu tố của nó ví dụ: Trộm vía cháu bụ bẫm quá, Trộm vía cháu nhìn thông minh quá. Trộm vía cháu ngoan quá, kháu khỉnh quá nhằm để khen các bé chỉ là quan niệm dân gian mang màu sắc tâm linh chứ không hề có căn cứ khoa học.
Một số người khác thì giải thích rằng: ma quỷ hay bắt vía các em bé xinh đẹp, ngoan ngoãn, vì thế trước khi khen các bé phải nói thêm từ trộm vía để đánh lạc hướng ma quỷ cho em bé đỡ phải vía…
Lời kết
Thật khó để diễn tả hết hàm ý của từ trộm vía. Nhưng ngày nay, đây dường như là câu nói cửa miệng mỗi khi khen một đứa trẻ.
Trên đây là những kiến thức bổ ích liên quan đến từ trộm vía mà Sen Tây Hồ muốn chia sẻ đến bạn. Hy vọng bài viết sẽ giúp ích đến bạn.